Η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Ειδικά όταν είσαι εκτροφέας και θέλεις να παράγεις ένα συγκεκριμένο αριθμό πουλιών για να συμμετάσχεις σε διαγωνισμό. Ακόμα και κάτω από ιδανικές συνθήκες πάντα παρουσιάζονται προβλήματα. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να περιγράψω μερικά από τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργηθούν κατά την αναπαραγωγική περίοδο και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε με αυτά….
Το θηλυκό δεν ωοτοκεί.
Αυτό είναι ένα από τα σπάνια προβλήματα της αναπαραγωγικής περιόδου που μπορεί να οφείλεται σε κάποιους “τεχνικούς” λόγους, σε κακή υγεία του πουλιού, ή στην κακή προετοιμασία της θηλυκιάς. Το θηλυκό πολύ πιθανόν αν δεν έχει προετοιμαστεί καλά και δεν είναι έτοιμο για αναπαραγωγή δεν θα φτιάξει φωλιά ούτε θα συγκινηθεί από το κελάηδημα του αρσενικού.
Σε μια τέτοια περίπτωση αποσύρεται το συγκεκριμένο πουλί και βάλτε στη θέση του ένα άλλο. Πάντα πρέπει να έχουμε κανάρες καβάτζα. Τι σημαίνει αυτό. Όταν φτάνει η εποχή του ζευγαρώματος, κάποιες μπορεί να μην θέλουν να ζευγαρώσουν. Έτσι θα ήταν καλό να έχουμε παραπάνω θηλυκές για να μπορούμε να αντικαθιστούμε αυτές που δεν είναι έτοιμες.
Ένα καλά προετοιμασμένο πουλί αλλά και απόλυτα υγιές, είναι αυτό που θέλετε για σωστή ωοτοκία και αναπαραγωγή χωρίς προβλήματα. Το πουλί που παρουσιάζει σημάδια κακής υγείας δεν πρέπει ποτέ να το αναγκάζετε να μπει στην αναπαραγωγική διαδικασία. Ακόμα και αν κάνει κάποια αυγά, στο τέλος δε θα καταφέρει να φέρει σε πέρας αυτήν την δύσκολη αποστολή.
Μην ξεχνάτε το πάχος και την ηλικία. Μπορεί να μην αποτελούν ασθένειες αλλά σίγουρα είναι ένας αρνητικός παράγων για την αναπαραγωγή. Καλόν είναι γενικότερα να αποφεύγετε να βάζετε για αναπαραγωγή πουλιά άνω των 5 ετών.
Όλα αυτά είναι θέματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα αρκεί να γίνουν γρήγορα αντιληπτά, ώστε να μην ταλαιπωρούνται άσκοπα τα πουλιά
Το θηλυκό δυσκολεύεται να ωοτοκήσει.
Κάποιες φορές το θηλυκό δεν καταφέρνει να γεννήσει το αυγό. Το φαινόμενο ονομάζεται δυστοκία και μπορεί να αποβεί μοιραίο για την ζωή του πουλιού. Η αιτία δεν είναι προφανής γι’ αυτό οι εξηγήσεις ποικίλουν.
Τα θηλυκά παθαίνουν παρακράτηση για έναν από τους παρακάτω λόγους
1.Τα θηλυκά πτηνά βρίσκονται σε ηλικία μικρότερη των 8 μηνών.
2.Πάσχουν από κάποιου είδους μόλυνσης π.χ κολοβακίλλωση.
3.Έλλειψη ασβεστίου παραγωγή αυγού με πολύ μαλακό κέλυφος.
4.Κακή διατροφή έλλειψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων.
5.Μικροί χώροι πτήσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα την κακή φυσική κατάσταση των πτηνών.
6.Πολύ χαμηλή θερμοκρασία στο δωμάτιο διατήρησης τους.
Ανάλογα λοιπόν με το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το κάθε πτηνό θα πρέπει άμεσα να χορηγήσουμε την ενδεδειγμένη λύση.
Σαν γενική χρήση βάζουμε το πτηνό σε Θέρμο χώρο με θερμοκρασία γύρω στους 30 Κελσίου, με μια μικρή σύριγγα χορηγούμε γλυκονικό ασβέστιο στην περιοχή της αμάρας. Μια άλλη λύση που χρησιμοποιούν οι εκτροφείς των οικόσιτων πτηνών είναι η εξής: Γεμίζουμε ένα μικρό κουτάλι του γλυκού λάδι, το ζεσταίνουμε λιγάκι κάτω φωτιά π.χ ενός κεριού. Με την βοήθεια μια μικρής σύριγγα το ενσταλάζουμε στην περιοχή της αμάρας, το χλιαρό λάδι για να βοηθήσουμε το πτηνό να αποκολλήσει από τα εσωτερικά τοιχώματα του το αυγό. Άλλη εμπειρική μέθοδο θέλει να βάζουμε το πτηνό κάτω από νερό που βράζει, οι υδρατμοί που παράγονται βοηθούν μαζί με το μασάζ που κάνουμε τοπικά να ξεκολλήσει το αυγό.
Επίσης θα πρέπει να χορηγούμε και πολυβιταμινούχα σκευάσματα.
Άρρωστη κανάρα.
Πολλές φορές ακόμα και όταν έχει γεννήσει μια κανάρα μπορεί να παρουσιάσει σημάδια ασθένειας και ας το πουλί καλά στην υγεία του ακόμα και κατά τη διάρκεια της ωοτοκίας, Συνήθως τα θηλυκά που αρρωσταίνουν είτε από κρύωμα είτα από βακτήριο σηκώνονται από τη φωλιά και κάθονται φουσκωμένα πάνω στο κλαράκι. Συνήθως δε κοιμούνται ακόμα και το πρωί.
Σε μια τέτοια περίπτωση βάζετε τη κανάρα σε κλουβάκι μόνη της και τις δίνεται αντιβίωση. Αν συνέλθει χορηγείστε μετά μια δυο ημέρες βιταμίνες. Αν έχεις δυνατότητα να το πάς σε κάποιον ειδικό, ακόμα καλύτερα. Κατά τη γνώμη μου το συγκεκριμένο θηλυκό αν επιβιώσει δεν πρέπει να ζευγαρώσει ξανά τον ίδιο χρόνο, γιατί ο οργανισμός του είναι ταλαιπωρημένος.
Άσπορα Αυγά.
Ο εφιάλτης του εκτροφέα. Συνήθως, αυτό οφείλεται στην μικρή ηλικία των πουλιών, κακή προετοιμασία και σε σημαντικές ελλείψεις βιταμίνης Ε. Μπορεί επίσης να οφείλεται σε ηλικία, πάχος κακή υγεία.
Νεοσσοί δεν καταφέρνουν να βγουν από το αυγό.
Ένα μεγάλο πρόβλημα στην εκτροφή, που συμβαίνει κυρίως σε εσωτερικούς, θερμαινόμενους χώρους. Το αίτιο είναι τα χαμηλά επίπεδα υγρασίας στην φωλιά. Ενώ τα έμβρυα αναπτύσσονται κανονικά, το κέλυφος λόγω της ξηρασίας γίνεται πολύ σκληρό για να το σπάσουνε. Αν δεν μπορούμε να διατηρήσουμε την υγρασία σταθερή πάνω από 60%, θα πρέπει να προσφέρουμε μπάνιο στα πουλιά, τις δύο τελευταίες μέρες της επώασης, ώστε να υγρανθεί το κέλυφος και να διευκολυνθεί η έξοδος των νεοσσών. Μια άλλη λύση είναι να έχουμε μόνιμα ένα πιατάκι με νερό έξω από το κλουβί, κοντά στην φωλιά και να παρακολουθούμε τα επίπεδα της υγρασίας καθημερινά. Μερικοί εκτροφείς ψεκάζουν ελαφρά τη φωλιά ή τους γονείς μία μέρα πριν την εκκόλαψη. Μία άλλη αιτία για να μην σπάνε τα αυγά είναι οι μολύνσεις της φωλιάς. Αυτές μπορεί να συμβούν αν χειριζόμαστε τα αυγά με γυμνά, άπλυτα χέρια. Σε αυτήν την περίπτωση παρατηρούμε ότι το έμβρυο δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως.
Εμβρυϊκή Νέκρωση.
Η εμβρυική νέκρωση, ο θάνατος δηλαδή του νεοσσού μέσα στο κέλυφος του αυγού είναι ένα φαινόμενο που προβληματίζει συχνά τους εκτροφείς, καθώς τα γεννησιουργά αίτια του προβλήματος είναι δύσκολο να διαγνωστούν, ώστε, ανάλογα με την περίπτωση, να λαμβάνονται τα πλέον αποτελεσματικά μέτρα αντιμετώπισης.
Το αυγό και η διαχείρισή του.
Το αυγό αποτελεί για το έμβρυο το ασφαλές καταφύγιο, πριν εκκολαφθεί και πάψει να εξαρτάται απ’ αυτό και την κατάστασή του. Αυτό που κυρίως μας χωρίζει από το έμβρυο είναι το κέλυφος του αυγού. Πολλά προβλήματα ξεκινούν ακριβώς από το χειρισμό του αυγού από τον εκτροφέα.
Ανταλλαγή αέρα, υγρασίας και θερμότητας
Η δομή του κελύφους του επιτρέπει να ανταλλάσσει αέρα και υγρασία με το περιβάλλον έτσι ώστε να αναπτύσσεται ομαλά και ο μικρός του κάτοικος. Η πυκνότητα του επιτρέπει να διατηρεί την θερμοκρασία του όταν η επώαση σταματά πρόσκαιρα από τους γονείς για να ικανοποιήσουν τις φυσικές τους ανάγκες και το προστατεύει από ενδεχόμενα χτυπήματα.
Η επαφή του εκτροφέα με τα αυγά.
Η απλή και μόνο επαφή των αυγών με τα γυμνά δάχτυλα του εκτροφέα δεν αποτελεί λόγο εγκατάλειψής τους και σε καμιά περίπτωση. Οι οσφρητικοί υποδοχείς του πτηνού δεν είναι εκείνοι που θα καθορίσουν μια τέτοια αντίδραση. Αυτό που δυνητικά μπορεί να επηρεάσει τη σύσταση του περιεχομένου του αυγού είναι η εναπόθεση ελαίων και αλάτων στο κέλυφος, στο οποίο και φθάνουν μέσω των γυμνών δαχτύλων μας. Αυτή η πρακτική, όταν δεν λαμβάνονται προληπτικά μέτρα υγιεινής μπορεί να αποβεί μοιραία για το μικροσκοπικό πλασματάκι που μόλις ξεκινάει τη ζωούλα του.
Οι ουσίες που φθάνουν στο κέλυφος δια της επαφής με τα χέρια μας είναι ικανές να εισέρθουν στο εσωτερικό του αυγού και να έχουμε ανάπτυξη βακτηριδίων. Η ανάπτυξη των βακτηριδίων θα προκαλέσει αργά η γρήγορα το θάνατο του εμβρύου και η εξάπλωσή τους ενδέχεται να επηρεάσει και τα όμορα αυγά.
Ένα άλλο τραγικό αποτέλεσμα της επαφής με τα χέρια του εκτροφέα είναι η απόφραξη των μικροσκοπικών πόρων του κελύφους. Αυτό συμβαίνει από τα έλαια και τα άλατα που εκκρίνει το δέρμα μας. Το αποτέλεσμα είναι πολλές φορές θανάσιμο και προκαλείται από την μη επαρκή ή και μηδαμινή οξυγόνωση του εμβρύου.
Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, πριν την επαφή μας με τα αυγά, πλένουμε επιμελημένα τα χέρια μας και τα στεγνώνουμε πολύ καλά με καθαρή πετσέτα ή θερμότητα. Εναλλακτικά, μπορούμε να χρησιμοποιούμε γάντια μιας χρήσεως ή την ειδική λαβίδα συλλογής των αυγών.
Η κατάσταση των αυγών.
Ορισμένα αυγά συχνά τα βρίσκουμε σε κακή κατάσταση. Μπορεί να είναι ελαφρώς ραγισμένα, βρώμικα, πεσμένα ή γεννημένα στον πάτο του κλουβιού. Παρά τις προσπάθειές μας να τα επαναφέρουμε στη φωλιά και σε καλή (φαινομενικά) κατάσταση, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να έχει εισέλθει του κελύφους επιβλαβής παράγοντας για την ανάπτυξη του εμβρύου. Επίσης η πτώση του αυγού από κάποιο ύψος αν δεν έχει προκαλέσει σπάσιμο ή ράγισμα, ενδεχομένως να έχει σκοτώσει το έμβρυο από το ισχυρό τράνταγμα. Για να είμαστε σίγουροι ότι το ύποπτο αυγό δεν θα ζημιώσει το σύνολο των αυγών, καλό είναι να το αποσύρουμε από την εκτροφή.
Η φωλιά.
Ορισμένα πουλιά και ανεξάρτητα με το είδος είναι και αποτελεσματικά στο άρτιο “χτίσιμο της φωλιάς”. Κάποια άλλα ακριβώς το αντίθετο. Ή αφήνουν τη φωλιά λειψή από υλικό, ή βάζουν πολύ περισσότερο του ιδανικού, ή ενώ επωάζουν προσθέτουν υλικό θάβοντας συχνά τα αυγά. Και εδώ απαιτείται η έγκαιρη επέμβαση του εκτροφέα. Ανάλογα με την περίπτωση, αφαιρεί, προσθέτει υλικό ή και διαμορφώνει τη φωλιά ο ίδιος. Μια καθυστέρηση από μέρους του μπορεί να σημαίνει ανεπάρκεια στην ανάπτυξη και διατήρηση της ιδανικής θερμοκρασίας, με θανατηφόρες συνέπειες για το έμβρυο.
Διάγνωση της νέκρωσης
Ο θάνατος του νεοσσού στο κέλυφος μπορεί να προκληθεί από διάφορα προβλήματα. Ο ακριβής καθορισμός του χρονικού σημείου στην ανάπτυξη, στην οποία ο θάνατος εμφανίστηκε, μπορεί να είναι πολύ χρήσιμος στον προσδιορισμό της αιτίας. Η σήμανση των αυγών, επίσης, βοηθά να καθορίσουμε πότε κατά τη διαδικασία επώασης επήλθε ο θάνατος.
Ενδείξεις της νέκρωσης.
Στην πορεία της επώασης, και κυρίως μετά την 3η και 4η μέρα, αν επιθεωρήσουμε το αυγό με τη χρήση φωτεινής πηγής και σε σκοτεινό χώρο, θα διακρίνουμε αμυδρά το σχηματισμό των πρώτων αιμοφόρων αγγείων του εμβρύου. Αυτό σημαίνει ότι το έμβρυο αναπτύσσεται. Με την πάροδο των ημερών η πυκνότητα των αγγείων αυξάνεται και γίνονται πιο ευδιάκριτα. Όσο μεγαλώνει ο νεοσσός τόσο σκουραίνει και το χρώμα του εσωτερικού του αυγού, αλλά πάντα μένει στα όρια του κόκκινου. Ο σάκος αέρα παραμένει σταθερός σε μέγεθος ή αυξάνεται ελάχιστα κατά το τέλος της περιόδου επώασης. Αν, μετά την παρατήρηση του αυγού, διαπιστώσουμε ότι το χρώμα έχει μεταβληθεί σε θαμπό γκρι ή και μελανό και συνάμα ότι ο σάκος αέρα έχει μεγαλώσει πέραν του αρχικού μεγέθους, τότε είναι σίγουρο ότι έχουμε νεκρό έμβρυο. Επίσης, η στασιμότητα στην ανάπτυξη και εξέλιξη του εμβρύου, οδηγεί στο ίδιο συμπέρασμα.
Αιτιολογία της νέκρωσης.
Είναι τόσες πολλές οι πιθανές αιτίες θανάτου του νεοσσού στο κέλυφος που απορεί κανείς πως είναι δυνατόν να έχουμε τελικά αποτελεσματική εκκόλαψη.
Οι πιο συνηθισμένοι λόγοι θανάτου είναι: Υπερβολική ή χαμηλή υγρασία. Μόλυνση που οφείλεται σε βακτήρια, μύκητες ή ιούς ή και πολυπαραγοντική μόλυνση. Μυκητιακή μόλυνση. Ανωμαλίες στην ρουτίνα επώασης οφειλόμενη στην συμπεριφορά των γονιών. Χτυπήματα του αυγού με αποτέλεσμα το θάνατο του εμβρύου. Αβιταμινώσεις και διατροφικές ελλείψεις της μητέρας πριν και κατά την ωοτοκία. Υπερβολική κατανάλωση ασβεστίου από τη μητέρα, γεγονός που καθιστά το κέλυφος πάρα πολύ σκληρό για το νεοσσό. Επίσης, άλλοι λόγοι είναι κληρονομικές ανωμαλίες καθώς και μη συμβατά ζευγαρώματα.
Εκτέλεση ενδοσκόπησης και νεκροψίας.
Όταν έχουμε περίπτωση νεκρού εμβρύου, αφαιρούμε προσεκτικά το μέρος του κελύφους ακριβώς στο σημείο που εντοπίζεται η περιοχή του εγκλωβισμένου αέρα. Μια μικρή μεμβράνη χωρίζει το έμβρυο από αυτή την περιοχή. Εάν αυτήν την μεμβράνη δεν έχει σπάσει, ο θάνατος προκαλείται πιθανότατα από το αυγό που ψύχεται, νωρίς στη διαδικασία επώασης. Το πρώτο τρίτο της περιόδου επώασης είναι η κρισιμότερη περίοδος. Ένα έμβρυο που δεν θερμαίνεται ικανοποιητικά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θα συνεχίσει συχνά να αναπτύσσεται, αλλά θα αποτύχει να προκαλέσει διέξοδο προς την περιοχή αέρα και θα πεθάνει πριν καν προλάβει να εκκολαφθεί. Οι αντιστάσεις του νεοσσού στις αυξομειώσεις της θερμοκρασίας κατά τις τελευταίες μέρες της επώασης είναι ανεπτυγμένες και συνήθως δεν έχουμε αρνητικές επιπτώσεις στην εκκόλαψη.
Στην περίπτωση που έχει διαρραγεί η μεμβράνη στην περιοχή αέρα, εξετάζουμε προσεκτικά το νεοσσό. Εάν το πρόβλημα είναι η ανεπαρκής υγρασία, ο νεοσσός θα εμφανιστεί κολλημένος στα “τοιχώματα” του αυγού. Όταν υπάρχει, επίσης, λίγη υγρασία, ο νεοσσός εγκλωβίζεται, κολλημένος στο κέλυφος, ανίκανος να περιστραφεί και να διαρρήξει το περίβλημα που τον περιβάλλει. Ο νεοσσός θα εμφανιστεί πλήρως αναπτυγμένος αλλά το υγρό γύρω από τον έχει συχνά μια παχιά, κολλώδη εμφάνιση.
Οι θάνατοι που οφείλονται σε βακτήρια και ιούς θα λάβουν χώρα στο πρώτο μισό της επώασης. Η βακτηριακή μόλυνση είναι δύσκολο να εμφανιστεί εκεί που υπάρχει ξηρότητα και καθαριότητα.
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία.
Για να ελαχιστοποιήσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης του φαινόμενου του εμβρυϊκού θανάτου, θα πρέπει να λαμβάνουμε τα απαραίτητα μέτρα διασφάλισης των ιδανικών συνθηκών διαβίωσης των ατόμων του σμήνους μας. Αυτό αφορά στα:
Εγκαταστάσεις.
Αυτές πρέπει να είναι πλήρεις και άρτια οργανωμένες. Απαλλαγμένες από την άμεση έκθεση στις μεταβολές των καιρικών συνθηκών, από υπερβολική ζέστη, κρύο ή ρεύματα αέρα, καθώς και να μην έχουν γειτνίαση με ρυπογόνες πηγές. Οι κλειστοί χώροι πρέπει να είναι εξοπλισμένοι με κατάλληλα συστήματα, αερισμού και ανανέωσης του αέρα, με υγραντήρες και αφυγραντήρες για την αντιμετώπιση προβλημάτων υγρασίας, με πρόβλεψη για κλουβί νοσοκομείο, συστήματα θέρμανσης και ελέγχου της θερμοκρασίας (όταν αυτό επιβάλλεται), συστήματα αυτόματου και επαρκούς φωτισμού (όταν δεν έχουμε την δυνατότητα του φυσικού φωτός). Ένα μικρό φαρμακείο κρίνεται επίσης απαραίτητο, όταν προηγείται σαφής γνώση της δράσης των φαρμακευτικών ουσιών και είναι δυνατή η διάγνωση της ασθένειας από εμάς τους ίδιους.
Τροφές και συμπληρώματα.
Άρτια γνώση των διατροφικών αναγκών των πτηνών μας και παροχή της κατάλληλης ποιότητας, ποσότητας και σε ορθολογικές δόσεις, καθώς και σε σταθερή βάση ανά περίοδο του έτους. Εφαρμόζουμε τον κανόνα: Ποικιλία – Ισορροπία – Μέτρο.
Σωστή επιλογή των ατόμων του ζευγαριού.
Επιλέγουμε υγιή πουλιά, χωρίς εμφανείς ανωμαλίες και βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό. Προσέχουμε τη συμβατικότητα του ζευγαριού. Για παράδειγμα, στα Gloster δεν ενδείκνυται το ζευγάρωμα δύο ατόμων όταν και τα δύο φέρουν κορόνα. Η περίπτωση νεκρού εμβρύου είναι κάτι παραπάνω από πιθανή.
Καθαριότητα.
Καθαρίζουμε και απολυμαίνουμε συχνά τους χώρους, τα κλουβιά και τα παρελκόμενά τους. Εκτελούμε περιοδικά αποπαρασιτώσεις, για ενδογενή και εξωγενή παράσιτα. Δίνουμε συχνά τη δυνατότητα μπάνιου στα πουλιά και εκτελούμε περιοδικούς ελέγχους της κατάστασης του πτερώματος, ποδιών, ράμφους, νυχιών και ματιών καθώς και της περιοχής της αμάρας.
Επισταμένη παρατήρηση, έλεγχος και επέμβαση.
Η άμεση επέμβασή μας κρίνεται καθοριστική και σε αρκετές περιπτώσεις για τη ζωή των νεοσσών και την ομαλή πορεία της επώασης. Παρατηρούμε, ελέγχουμε και επεμβαίνουμε ανάλογα, όπου και όταν παραστεί ανάγκη. Η συχνή ενημέρωσή μας σε εκτροφικά θέματα είναι επιβεβλημένη, για να βαδίζουμε με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα, ώστε να είμαστε χρήσιμα παρόντες όταν ανακύπτει πρόβλημα και να μην “σκοτώνουμε” τα πουλιά από δική μας αμέλεια, αμάθεια ή ημιμάθεια.
Θνησιμότητα των νεοσσών στη φωλιά.
Πρόκειται για ένα από τα πλέον σοβαρά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς κατά την διάρκεια της ανάπτυξης των νεοσσών. Ένα μεγάλο μέρος από αυτούς τους θανάτους προέρχονται από βακτηριακές λοιμώξεις. Πολλές φορές τα μικρόβια εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα και οι θάνατοι εμφανίζονται ανάμεσα στις 5-10 ημέρες ζωής των νεοσσών. Προέρχονται κυρίως από το πεπτικό σύστημα κάποιου εκ των γονέων που ταΐζει τα μικρά καναρινάκια και έτσι η μεταφορά τους είναι εύκολη.
Το πρώτο δείγμα ότι κάτι δεν πάει καλά στην φωλιά είναι μια γενικότερη “κιτρινίλα” στο υλικό της, αλλά και ένα παρόμοιο λέρωμα στην κοιλιά του θηλυκού. Το θηλυκό σε φυσιολογικές συνθήκες διατηρεί καθαρό το εσωτερικό της φωλιάς τις πρώτες μέρες, άλλοτε απομακρύνοντας και άλλοτε τρώγοντας τις κουτσουλιές των μικρών ενοίκων, έως ότου αρχίσουν οι ίδιοι να οπισθοχωρούν στο χείλος της φωλιάς και να “εκτοξεύουν” μακριά το περιεχόμενό των εντέρων τους. Όταν όμως οι κενώσεις των νεοσσών είναι υγρές (διάρροια) στις πρώτες μέρες δεν μπορεί να γίνει σωστός καθαρισμός από το θηλυκό. Η παραμονή αυτών στο εσωτερικό της φωλιάς επιδεινώνει την κατάσταση, ανεβάζοντας την υγρασία και τον κίνδυνο δημιουργίας πρόσθετων πιθανών εστιών μόλυνσης.
Η διάρροια συνεχίζεται, δημιουργείται αφυδάτωση και εμφανίζεται αδυναμία. Έτσι, δεν αργεί να έλθει το τέλος. Σε λίγο τα μικρά παύουν να ζητούν επίμονα και αργότερα καθόλου, τροφή από τους γονείς και μοιραία η κανάρα αρχίζει να αδιαφορεί μη βλέποντας τους απαιτητικά τεντωμένους λαιμούς των νεοσσών της. Σ’ αυτή την φάση πολλές φορές γίνεται μια παρεξήγηση της συμπεριφοράς του θηλυκού και νομίζουμε ότι αυτή είναι που δεν ταίζει σωστά (τα παράτησε). Πόσο λάθος κάνουμε!
Αλλά γιατί οι νεοσσοί πεθαίνουν από μια ασθένεια που μεταφέρθηκε από τους γονείς τους, χωρίς οι ίδιοι οι γονείς να παθαίνουν τίποτε; Το πιθανότερο βέβαια είναι ότι αυτοί παρ’ ότι είναι υγιείς είναι και φορείς μικροβίων. Αυτός είναι και ο λόγος που σε μεγάλες εκτροφές, οι διαχειριστές τους καταφεύγουν σε προληπτικές φαρμακευτικές αγωγές 1 ή και 2 μήνες πριν το ζευγάρωμα. Για μας, μια καθημερινή, προσεκτική παρατήρηση των πουλιών μας αλλά και η σχολαστική καθαριότητα, είναι ότι καλύτερο. Αν έχουμε στην κατοχή μας πουλάκια που βλέπουμε συνεχώς να έχουν την ίδια ζωηρή και ευχάριστη συμπεριφορά, αλλά και αν κρατάμε ψηλά, τα στάνταρ καθαριότητας, το πιθανότερο είναι ότι θα έχουμε αναπαραγωγική περίοδο χωρίς εκπλήξεις.
Άλλοι παράγοντες κάπως μικρότερης σημασίας είναι:
• Η υπερβολικά πλούσια σε πρωτεΐνες και λίπη διατροφή
• Η γέννηση των νεοσσών με διαφορά ημερών (αντικαταστήστε τα αυγά με πλαστικά ομοιώματα) που έχει σαν αποτέλεσμα να καθυστερούν κάποιοι να αναπτυχθούν
• Η εμφάνιση κάποιων ιών, που το μόνο που μας επιτρέπει είναι να μετράμε θύματα
Σ’ αυτό το τελευταίο θα ήθελα να πω (αν και θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ολόκληρο θέμα μόνο του) ότι δεν πρέπει να βάζουμε στον χώρο μας πουλιά την τελευταία στιγμή. Αγοράζουμε πουλιά τουλάχιστον δύο μήνες πριν έτσι ώστε να έχουν εμφανιστεί και να έχουν θεραπευθεί οι όποιες προσβολές από ιώσεις στα νέα μας αποκτήματα κατά τη διάρκεια της καραντίνας και όχι όταν έλθει η ώρα για “παντρέματα”. Με όσο λιγότερα λάθη και όσο καλύτερη προετοιμασία πάμε στην ώρα της φωλιάς, τόσο περισσότερα νέα πουλάκια θα έχουμε συντροφιά μας το επόμενο διάστημα.
Ένας άλλος μεγάλος κίνδυνος για τα νεαρά πουλιά μας είναι η παρουσία της κόκκινης ψείρας. Πρόκειται για ένα εξωτερικό παράσιτο με πολύ μεγάλη δυνατότητα ταχείας εξάπλωσης. Την ημέρα κρύβεται σε σχισμές και πτυχές. Συνήθως εμφανίζεται τη νύχτα στα ενήλικα πουλιά, αλλά κατά την περίοδο της επώασης “επιτίθεται” και την ημέρα στα θηλυκά και στους νεοσσούς αργότερα πίνοντας τους το αίμα. Ένας ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος που προκύπτει από την παρουσία της, είναι η εξάπλωση μιας σοβαρής, ιδιαίτερα για τα νέα πουλιά, ασθένειας, της Lankesterella – atoxoplasma. Είναι γνωστή σήμερα με την ονομασία Toxoplasma. Οι νεοσσοί μας που δεν έχουν αποκτήσει ακόμα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, είναι πολύ πιθανόν να μολυνθούν με αυτήν την ασθένεια από την δράση της κόκκινης ψείρας και οι απώλειες να είναι μεγάλες. Τα γνωστά αντικοκκιδιακά όπως το baycox, esb3, finicoc είναι αυτά που υπόσχονται κάποιες λύσεις. Το καλύτερο όμως μέτρο κι εδώ είναι η πρόληψη με τους σχολαστικούς καθαρισμούς χώρου και σκευών, αλλά και ο προγραμματισμένος μηνιαίος ψεκασμός με ήπια αντιπαρασιτικά.
(Πηγή : alexopoulos87.wordpress.com)
